چکیده: 

هدف از اين مقاله، بررسي نقاط ضعف اقتصاد هزينه مبادله در چهار سطح مساله شناختي، تحليلي، كاربردي و روش شناختي است. از آن جا كه ويليامسن در فرموله كردن ايده كوز، مي پذيرد كه تعادلي كارا، يك بار براي هميشه رخ مي دهد، از نظر مساله شناختي دچار اين مشكل مي شود كه نمي تواند تغييرات اقتصادي و سازمان ها را تبيين كند. اما مشكل تحليلي او در برخورد با فرض عقلانيت ايجاد مي شود. او با اين كه مي پذيرد عقلانيت به قدري محدود است كه نمي توان قرارداد كاملي را منعقد كرد، ولي مي گويد آن قدر محدود نيست كه نتوان با دورنگري كافي از ميان قراردادهاي ناقص، قراردادي را انتخاب كرد كه از بقيه كم هزينه تر باشد. علي رغم اين كه ادعا شده است اين رويكرد از پشتوانه تجربي خوبي برخوردار است، اما ادعاي اصلي اين مقاله آن است كه حتي اگر چنين باشد و پيش بيني هايش تاييد شود، اولا به معناي حداقل شدن هزينه هاي مبادله نيست و ثانيا نمي توان از آن دلالتي براي بهبود استخراج كرد. از نظر روش شناختي نيز مشكل اين رويكرد اين است كه با بسته انگاشتن موضوعات مورد مطالعه، روابطي ثابت ميان متغيرهاي مختلف برقرار مي كند و اين مشي ابزارگرايانه، با منحصر كردن واقعيت در ساحت هاي مشاهده پذير، راه درك بسياري از واقعيت هاي مشاهده نشده و غيرقابل مشاهده اثرگذار را مسدود مي كند و درك ضعيفي از مسايل به دست دهد.

 

كليد واژه: اقتصاد هزينه مبادله، رونالد كوز، اليور ويليامسن، عقلانيت محدود، دورنگري، روش شناسي، سيستم هاي بسته و ابزارگرايي