روز شمار
اوقات شرعی
پشت پرده سفر ملک سلمان به روسیه
azadi
96/7/22
ملک سلمان با توجه به رشد جایگاه روسیه در منطقه به سمت این کشور متمایل شده تا بتواند از کارت مسکو در راستای منافع خود بهره برداری کند. در این مطلب به چند نمونه از نیازهای عربستان به کمک روسیه اشاره می شود.
 
 
 
ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی اخیرا در سفری چهار روزه به روسیه سفر کرد. اهمیت این سفر جدای از اینکه نخستین سفر یک پادشاه سعودی به روسیه بود به زمان سفر و شرایط منطقه بر می گردد. عربستان در 7 سال گذشته با استفاده از شروع موج انقلاب ها در کشورهای عربی از یک طرف تلاش داشت تا از سرایت این موج به درون مرزهای خود جلوگیری کند و از سوی دیگر از رهگذر این تحولات به برخی از اهداف خود برسد. اما 7 سال تلاش در این راستا با شکست سیاست های منطقه ای عربستان همراه بوده و ریاض به این نتیجه رسیده است که در رقابت با ایران نتوانسته است موفقیتی کسب کند. علاوه بر این در برخی از پرونده های مهم منطقه ای نیز مانند یمن، ریاض دچار نوعی بن بست شده است. به همین دلیل ملک سلمان با توجه به رشد جایگاه روسیه در منطقه به سمت این کشور متمایل شده تا بتواند از کارت مسکو در راستای منافع خود بهره برداری کند. در این مطلب به چند نمونه از نیازهای عربستان به کمک روسیه اشاره می شود.
 
جنگ یمن
 
محمد بن سلمان ولیعهد 33 ساله عربستان 30 ماه پیش جنگ یمن را با هدف بازگرداندن منصورهادی رئیس جمهور فراری یمن به قدرت آغاز کرد. در واقع وی از شروع این جنگ به دنبال مطرح کردن خود در عرصه منطقه ای بود. اما با وجود گذشت بیش از 30 ماه از آغاز جنگ یمن ریاض نتوانسته است به اهداف خود برسد. حتی برخی خبرهای حکایت از این دارند که عربستان به دنبال استمداد از آمریکا جهت رهایی از باتلاق یمن است.
 
در واقع حاصل 900 روز حمله به یمن جز کشته شدن نزدیک به 13 هزار غیر نظامی و مجروح شدن 21 هزار نفر چیز دیگری نبوده است. علاوه بر این اخیرا سازمان ملل ائتلاف سعودی را در لیست سیاه خود به دلیل کشتار کودکان یمنی قرار داد. این مسئله باعث شده است تا ریاض به نوعی به دنبال فرار از باتلاق یمن باشد. در این زمینه ریاض همواره مدعی بوده که ایران نفوذ زیادی بر گروه انصارالله یمن دارد و به نوعی بدون حمایت ایران این گروه قادر به مبارزه نیست. به همین دلیل ملک سلمان با توجه به نزدیکی روابط مسکو و تهران سعی دارد از کارت مسکو در جهت حل مسئله یمن استفاده کند.
 
فعال شدن عربستان در مرحله پساداعش
 
عربستان در 7 سال گذشته با صرف میلیاردها دلار سعی داشت تا گروه های تروریستی به ویژه داعش را در سوریه تقویت کند و بدین طریق حامیان خود در این کشور را به قدرت برساند. اما نقشه عربستان در این مسیر با شکست مواجه شد و در واقع عربستان پس از 7 سال یکی از بزرگترین بازندگان جنگ سوریه بوده است. اکنون نیز که مذاکرات سیاسی در مورد سوریه شروع شده است و در 6 دور مذاکرات آستانه با حضور ایران، روسیه و ترکیه فرایند دوران سیاسی در حال طی شدن است عربستان سعی دارد که در دوران پسا داعش به نوعی خود را وارد مذکرات کند. ریاض به خوبی از اهمیت و نقش روسیه در این مرحله آگاه است و به همین دلیل ریاض به دنبال جلب نظر مسکو در جهت حمایت این کشور از نقش آفرینی عربستان در سوریه است.
 
نفوذ فزاینده ایران در منطقه
 
ایران را شاید بتوان از برندگان اصلی تحولات خاورمیانه به شمار آورد. چرا که در 6 سال گذشته ایران به خوبی توانسته است در دو کشور سوریه و عراق به عنوان نیروی اصلی مبارزه با داعش خود را مطرح کند. این مسئله قدرت نرم ایران را در بین کشورهای منطقه بسیار افزایش داده است و همین امر عربستان و رژیم صهیونیستی  را نگران کرده است. مجله‌  انگلیسی اکونومیست  طی گزارشی نوشته که، «نقشه‌های ریاض در منطقه، از سوریه و عراق گرفته تا یمن و لبنان یکی پس از دیگری به شکست منتهی شده و عربستان در جدال نفتی که با ایران داشت نیز متحمل «شکست سختی» شده است.»  بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی  در سفر اخیر خود به روسیه به صراحت از پوتین درخواست کرد که حمایت های روسیه از ایران کاهش یابد اما مسکو به این درخواست واکنش منفی نشان داد. اکنون نیز ملک سلمان بخت خود را آزمود و برای این هدف به روسیه رفت اما ظاهرا وی نیز موفق نشده است.
 
پایگاه «هافینگتون پست عربی» در گزارشی با عنوان «چرا ملک سلمان هرگز قادر به متقاعد کردن پوتین برای دست کشیدن از ایران نیست»، تاکید کرد که پادشاه عربستان در مقابل امتیازدهی‌های خود در مسکو قادر به شکستن همپیمانی مسکو-تهران نبود.  طبق این گزارش، یکی از دلایل اصلی سفر ملک سلمان به مسکو این است که به نظر می‌رسد عربستان در هفته‌های اخیر موضع خود را در قبال اسد تغییر داده و پذیرفته وی حدقل در شرایط حاضر در قدرت بماند. وزیر خارجه سعودی نیز در دیدار همتای روسی خود بر اهمیت راه حل سیاسی در سوریه تاکید کرد که این یک عقب نشینی بزرگ برای عربستان است.  هافینگتون پست تاکید کرد از لحاظ جغرافیای سیاسی نیز شاید ریاض معتقد است که داشتن روابطی محکم‌تر با مسکو می‌تواند به دور کردن روسیه از ایران کمک کند و به دنبال آن جلوی نفوذ روز افزون جمهوری اسلامی ایران در منطقه گرفته شود اما چنین اتفاقی امکان‌پذیر نیست.[1]
 
 پادشاهی بن سلمان
 
محمد بن سلمان ولیعهد سعودی هرچند توانست با کودتایی ، رقیب خود یعنی بن نایف را برکنار کند اما هنوز چالش های زیادی برای رسیدن به تخت پادشاهی دارد. در واقع جدای از چالش های داخلی بن سلمان باید از طرف قدرت های اصلی و بزرگ در عرصه بین الملل نیز به نوعی مورد حمایت قرار بگیرد. به همین دلیل ملک سلمان در سفر به روسیه جدای از تمامی اهداف دیگر به دنبال آن بود تا حمایت مسکو را برای پادشاهی پسرش محمد بن سلمان کسب کند.
 
نتیجه
 
سفر ملک سلمان به روسیه هرچند باعث امضای چندین توافق مهم از جمله فروش سامانه دفاعی اس-400 به عربستان شد اما نباید اهمیت این سفر را تنها در این توافقنامه ها دید. در واقع آنچه که ملک سلمان را به مسکو کشاند چیزی فراتر از این قراردادها بود. عربستان در چندین حوزه با چالش های جدی مواجه شده است. این کشور در منطقه نتوانسته به اهداف خود برسد، ریاض در جنگ یمن نه تنها پیروز نشده بلکه در باتلاق این نبرد گرفتار شده است، تروریست های داعش که مورد حمایت ریاض بودند شکست خورده اند و اکنون در مرحله پساداعش ریاض جایگاهی ندارد و مهمتر از همه محمد بن سلمان ولیعهد سعودی هنوز موفق به کسب حمایت برخی از قدرت های بین المللی برای پادشاهی خود نشده است. همه این مسائل باعث شد تا ریاض برای استقاده از کارت مسکو در جهت برون رفت از این مشکلات به روسیه سفر کند.
 
پی نوشت:
 
[1] http://kayhan.ir/fa/news/115650/%D8%A2
نظرات
CAPTCHA