96/6/7
سید عبدالرحیم حسینی
لذت بهعنوان محوریترین کیفیت نفسانی که غالب حالتها و ملکات درونی و تحرکات جوانحی و افعال جوارحی آدمی را متأثر میسازد و زیرساختی برای بسیاری از خواستهها وتمایلات او بهشمار میآید.
چکیده
لذت بهعنوان محوریترین کیفیت نفسانی که غالب حالتها و ملکات درونی و تحرکات جوانحی و افعال جوارحی آدمی را متأثر میسازد و زیرساختی برای بسیاری از خواستهها وتمایلات او بهشمار میآید، فیلسوفان مسلمان را بر آن داشته تا ماهیت و عناصر شکلدهندة آن را مورد کاوش نظری و تأمل عقلانی و تجربی قرار دهند، نظر به تفاوت برجستهترین دیدگاههای ارائهشده و اهمیت موضوع در انسانشناسی فلسفی بر آن شدیم ضمن تجزیه و تحلیل آرای مطرح، به مقارنه و مقایسۀ آنها بپردازیم. از میان این نظریات سه دیدگاه علمی بنیانی برای دیگر آرای مطرحشده محسوب میشوند، نظریة بازگشتانگاری به حالت طبیعی که برای نخستین بارتوسط محمدبن زکریای رازی عنوان شد؛ نظریة آسایشانگاری اخوان الصفّا و نظریة سازگاری ادراکی لذت با موقعیت و شرایط نفسانی طبیعی انسان که از سوی مشهور فیلسوفان مسلمان طرح شده است. با انتقاد از دو دیدگاه نخست، نظریة سوم را نزدیک به واقعیت یافتهایم، لیکن آن را نیازمند تکمیل دیدهایم.
کلیدواژه ها: ادراک؛ حالت طبیعی؛ سازگاری؛ کمال؛ لذت
نویسنده:
سید عبدالرحیم حسینی: عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران
فصلنامه فلسفه دین - دوره 14، شماره 1، بهار 1396.
برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.