96/1/28
دالهای گفتمان اعتدالی، نامتناسب با واقعیتهای کشور
دکتر حسامالدین آشنا، مشاور رئیسجمهور که بسیاری او را از چهرههای اصلی ستاد انتخاباتی روحانی میدانند، پس از ثبتنام روحانی در انتخابات دوازدهم، از گفتمان انتخاباتی او رونمایی کرد.
او در یادداشت اخیر خود در شبکههای اجتماعی از «آزادی»، «امنیت»، «آرامش» و «پیشرفت» به عنوان چهار ستون گفتمان روحانی در انتخابات 96 یاد میکند. هرچند برای فهم بیشتر مقصود طراحان گفتمان انتخاباتی روحانی از چهار واژه فوق باید صبر کرد تا تبیینهای تفصیلی این مفاهیم در ادبیات و تبلیغات نامزد این جریان بروز یابد، اما با تأملی کوتاه بر پیشینه و نسبتشناسی رابطه میان جریان موسوم به اعتدالگرا و این کلیدواژگان اساسی، میتوان نکاتی را مورد اشاره قرار داد. در ادامه خواهیم کوشید در ذیل هر یک از این واژگان به بررسی نگاه واقعی جریان مذکور بپردازیم.
2- «امنیت» یکی از مهمترین کارویژههای هر حکمرانی است و اکنون نیز یکی از نقاط قوت فعلی جمهوری اسلامی ایران نیز هست. در شرایطی که منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا در طوفانی از بیثباتی و ناامنی گرفتار آمده، ایران اسلامی در بالاترین ضریب امنیتی قرار دارد و مردم ایران نیز از این موهبت بینظیر برخوردارند، اما نکته قابلتأمل آن است که در ساختار رسمی نظام جمهوری اسلامی ایران، قوه مجریه متولی محوری تأمین امنیت کشور نیست و اتفاقاً این مأموریت عمدتاً بر عهده نهادهایی است که در سایر ارکان حاکمیتی کشور قرار دارند. اینکه آقای روحانی و ستاد انتخاباتی ایشان در حال بهرهبرداری سیاسی از دستاورد تلاش بخش وسیعی از ارکان نظام به نفع خود در انتخابات پیشرو هستند، طنز تلخ دیگری است که در گفتمان انتخاباتی این جریان بروز یافته است، اما روشن است که جامعه خرج کردن انتخاباتی از تلاش دیگران را نخواهد پذیرفت.
بنابراین هرچند تأکید بر واژه «پیشرفت» در گفتمان انتخاباتی این جریان مشاهده میشود، اما در شرایط رکود عمیق که بر اقتصاد کشور حاکم شده است، این ادعا هیچ مابهازایی در عالم واقع به خود نمییابد.
به این ترتیب باید گفت چرخه مهندسی و تسری گفتمان انتخاباتی جریان موسوم به اعتدالی، چرخهای ناقص و معیوب بوده و دالهای این گفتمان هیچگونه تناسبی با صحنه واقعیتهای کشور ندارد. به بیان دیگر، اتاق فکر ستاد انتخاباتی این جریان از گفتمانی رونمایی کرده است که پوستهای زیبا اما هستهای پوک دارد. درون این مفاهیم هیچ نشانی از کارنامه این جریان مشاهده نمیشود و بلکه در برخی از مواضع، عملکردی در تضاد با این مفاهیم دارد. به این ترتیب از گفتمانی ناقصالخلقه و تهی از معنا رونمایی شده که معلوم نیست در آینده تا چه حد در صحنه انتخابات، کارکردهای یک گفتمان انتخاباتی را خواهد پذیرفت!*
*محمد جواد اخوان، مدیر اندیشکدهی برهان