عنوان مقاله: درآمدی بر مفهوم جمهوری

نویسنده: غلام حسن مقیمی

نشریه: فصلنامه علوم سیاسی ، بهار 1378 ، شماره 4

دانلود مقاله

چکیده:

در آستانه بيستمين بهار نظام ((جمهورى اسلامى)) و سال امام خمينى((ره)) فرصتى دست داد تا نسبت به ساختار سياسى نظام دولت اسلامى, تإملى كوتاه داشته باشيم. اين نوشته, مقدمه اى براى فهم جايگاه مردم در نظام جمهورى اسلامى ايران است, كه مبتنى بر انديشه سياسى امام خمينى((ره)) مى باشد. از زمان تكوين نخستين جوامع ابتدايى تا دولتهاى مدرن, انديشه سامان بخشى به حيات سياسى ـ اجتماعى و تنظيم روابط بين فرمانروايان و فرمانبرداران, از مهمترين دغدغه هاى بشر بوده است. اين انديشه, به تبع ميزان دخالت و حضور مردم در اداره جامعه, موجب بروز اشكال متفاوتى از حكومت شده است. شايد بتوان در يك نماى بسيار كلى, حكومتها را به لحاظ مشاركت مردم, به سه دسته ((سلطنتى)), ((جمهورى)) و ((اريستوكراسى يا نخبگان)) تقسيم كرد. اما در يك چشم انداز عميقتر مى توان گفت; تاريخ حكومتها, نشانگر اين است كه از يك سو, دولتها بدون همدلى مردم, دچار بحران سياسى شده و از سوى ديگر, دموكراسيهاى مستقيم, عملا غير ممكن بوده اند; لذا دولتهاى مدرن نيز در عمل, راه ميانه (دموكراسى غير مستقيم) را در پيش گرفتند.